марий ушем

Сеҥымаш кече дене саламла «Марий ушем»

Пагалыме марий-влак! Да тыгак Марий мландыште илыше чыла тӱрлӧ калык!

«Марий ушем» мер организаций уло кумылын саламла чыландамат Сеҥымашлан 75 ий темме кече дене.

9-ше Май – мемнан ача-кочанан, ава-куваванан Сеҥымаш кечыже. Тиде – мемнан тунамсе пеҥгыде элнан Сеҥымаш кечыже. Неле, шучко, кугу ойган да йомдарымашан 1941–1945 ий-влакым нуно чытен, сеҥен лектыныт да Сеҥыше лийыныт. Сеҥымаш кече – тиде иза-шольынан, ака-шӱжарнан, родо-тукымнан, пошкудынан шнуй кечына.

Тачысе шонен моштышо тукым тидым раш умыла да кӱкшын акла манын ӱшанена.
Ты пайремым чыла шотыштат кӱкшын вашлияш да палемдаш ямдылалтын да мо кӱлешым чыла ыштен шуктен огынал гынат, мер пашаеҥ-влак мо кертмыштым шуктеныт, кугезына-влак ончылно парымыштым пӧртылтеныт. А кӧ тидлан кугыжаныш кӱкшытыштӧ вуйын шоген, кӧн кидыште власть лийын гынат, тидым кӱлеш семын ыштен огыл гын, тек тыгай ситыдымашыже нунын «шӱргешышт» кодеш.

Ятыр тӱжем марий самырык салтакын сарыште кредалмыже нерген, кушан да кузе нунын рвезе ӱмырышт кӱрылтмӧ нерген, илыше кодшыштын илыш корныштым огына пале. Чылт огынак пале да тидым пален налашыжат ок лий ыле гын – тиде ик паша. Но чаманен каласаш логалеш, ял шотан илем кумдыкыштат, район кумдыкыштат, Марий Эл Республик кӱкшытыштат Сеҥымашлан 75 ий лӱмеш ончычсо семын ни чапле кӱжгӱ книга ыш савыкталт, ни Совет Союз Герой лӱмым нумалше ик марий рвезылан ик памятникат ыш нӧлталт. Ни Герой Красновлан, ни Яналовлан, ни Зарецкихлан… Тынарак мо йорлештынна?! Але мемнам тыге шкенам пагалыдымашке конден шуктеныт тиде кумло ий жапысе «ир капитализм» саманыште?!

Марий Элыште, моло кундемласе семынак, пытартыш ийлаште журналист-влак огыл, а «пропагандист-серкалыше-влак» пошеныт. Нуно илыш чыным чын семын огыт возо. Кӧлан, могай тукымлан тиде тӱрыс чын огыл сӱретым але шоям кодат? Да кӧ нунылан ӱшанаш тӱҥалеш…
Йодыш шуко. Тура вашмутшым гына вучаш нигӧ деч. Тыге чучеш пытартыш жапыште. Утыждене моктанаш тӱҥалынна, монденна – мо тугай Кугешнымаш.

Ӱшан… ӱшан… Тудо айдемым коден кайышаш огыл, маныт.

Марий мер пашаеҥ-влак шукылан ӱшанат. Тыгак ӱшанат ончыкылык волгыдо илышланат, тӱрлӧ сеҥымашланат.

Сандене ты Кугу Кечын саламлыме шомакнам тыгерак мучашлыме шуэш: ӱшаныза эллан, ӱшаныза шке шочмо марий калыклан, иктыже весыжлан полшен шогыза, эҥертыш лийза. Ида мондо вуйдам саваш ончычсо тукымлан.

Марий сылнымутнан классикше Сергей Григорьевич Чавайн манмыла: «Шем пыл шула, кече лектеш!»

Таза да пиалан лийза!

Саламлымаш дене «Марий ушем» вуйверын еҥже-влак.

Йошкар-Ола 8 май.